Günümüzde modern psikiyatri tarafından “psikotik” olarak teşhis edilenler, bir zamanlar Avrupa genelinde cadı oldukları iddiasıyla avlanıp işkenceye uğramışlardı. Osmanlı coğrafyasında ise “şeytan tarafından ele geçirildikleri” düşünülen bu kişiler; aşk sarhoşu (mecnun), deli (divâne), âşık ya da Allah aşkından aklını yitirmiş olanlar (meczup) hâlini aldı. Dünyanın bir tarafında, cadıların içindeki kötü ruhu kovmak için işkence tekniklerini tarif eden kitaplar yazılırken, diğer yanda aklını yitirmiş divâneleri tedavi eden bîmarhâneler teşekkül ediyordu. Peki bu nasıl mümkün olabilmişti? Psikiyatrist Hayrettin Kara; Osmanlılarda Sağlık adlı eserde yer alan “Osmanlı’nın Mahalle Sakinleri: Mecnunlar, Deliler ve Ölüler” başlıklı metninden iktibas ettiğimiz kesitlerde, Osmanlı kültürünün, başka bir çağdaş kültürde cadı kabul edilen kişileri nasıl mecnun olarak telakki edip yerleşim alanlarına, ahalinin arasına dahil ettiğini incelikle teşhis ediyor.
Devamı Derin Tarih Mayıs Sayısında…
