Dünya üzerindeki en büyük evrensel hayırseverlik hareketi olan Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi, 22 Ağustos 1864 tarihindeki Cenevre Sözleşmesi neticesinde ortaya çıkmıştır. Sözleşmeye göre savaşlarda yaralananları cephede ve cephe gerisinde tedavi etmek için tarafsız sıhhiye heyetleri kurulacaktı. Sözü edilen sıhhiye heyetlerinin tarafsız kabul edilebilmesi için devletten bağımsız sivil bir örgüt olarak teşkilatlanmaları gerekiyordu. Osmanlı ordusu önceleri bazı Avrupa orduları gibi sivillerin askerin işine karışmaması gerektiği düşüncesiyle buna karşı çıkmıştı. Fakat 1876 Osmanlı-Sırp ve Karadağ Emaretleri Harbi ve bilahare Osmanlı-Rus Harbi sırasında Sırp, Karadağ ve Rus tarafının millî Kızılhaçları (Salib-i Ahmer Cemiyetleri) vasıtasıyla Avrupa Kızılhaçlarından ciddi yardımlar alması, bu tür yardımların Osmanlı ordusuna da yapılabilmesi için benzer bir cemiyetin kurulmasının zorunlu olduğunu gösterdi. Pragmatik bir yaklaşımla Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti (OHAC) 1877 yılında Osmanlı-Rus Savaşı arifesinde kuruldu. Uluslararası Kızılhaç Hareketi’nin Cenevre’deki merkezî organı Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin o sırada başkanı olan ve uzun yıllar bu görevi başarıyla sürdürecek olan Gustave Moynier, OHAC’ın 1877’de kurularak Uluslararası Kızılhaç Hareketine katılması ile beraber tarihte ilk defa İslâm dünyası ile Hıristiyan dünyasının ortak bir zeminde bir araya geldiklerini ve bunun tarihî bir dönüm noktası olduğunu belirtmişti. Gerçekten de OHAC, Hindistan, Mısır, İran, Afganistan Hilâl-i Ahmer Cemiyetleri gibi birçok Hilâl-i Ahmer cemiyetinin öncüsü olmuştur.
OHAC, Osmanlı-Rus Harbi sırasında yerli ve yabancı yardımseverlerden 74 bin liradan fazla nakdî ve 35 bin liradan fazla aynî yardım toplanmıştı. Ayrıca İstanbul, cephe gerisi ve cephelerde yaralı-hasta askerler ile muhacirler için irili ufaklı teşkil edilen 28 hastane için 6.1087,39 liralık harcama yapmış ve bu çerçevede 65 cerrah, 32 cerrah muavini, 24 eczacı ve 676 hastabakıcı ve diğer görevliler olarak toplam 796 kişi istihdam ederek 47.723 yaralı-hasta asker ve muhaciri tedavi etmişti.
Diğer taraftan, savaş boyunca birçok devlet ve cemiyet Osmanlı asker ve muhacirleri için aynî ve nakdî yardım yaptı. Fakat tüm taraflar içersinde en fazla desteği İngiliz halkı sağlamıştır. Bu çerçevede Stafford House Komitesi, Lord Blantyre, İngiliz Kızılhaç Cemiyeti, Viskontes (Lady) Strangford ile Barones Brudet-Coutts’un kurduğu cemiyetler vasıtasıyla OHAC dışında 48 İngiliz cerrah ve 20 cerrah muavini Osmanlı asker ve muhacirlerine yardımda bulunmuştur. Bunlar içerisinde açık ara en önde geleni olan Stafford House Komitesi tesis ettiği 19 ünitede 71.274 kişiyi tedavi etmiş ve bu uğurda topladığı 43.750 poundun 41.741’ini (yaklaşık 46.000 lira) harcamıştı. İngiliz Kızılhaç Cemiyeti ise 3 cerrah ve 11 cerrah muavini ile 3 seyyar ve 2 sabit hastane; Lady Strangford, Edirne, Sofya ve İstanbul’da hastaneler kurmuştu. Özellikle çocuk, kadın ve yaşlı muhacirler için kurduğu Sermaye-i Şefkat-i Osmaniyye (Turkish Compassionate Fund) ile Barones Brudet-Coutts muhacirler için 47.930 liralık harcama yapmıştı. Saydığımız İngiliz cemiyetlerinde görev alan doktorlardan 4’ü, hemşirelerden de 13’ü görev başında son nefeslerini verdi. Bunun yanı sıra vefat eden OHAC cerrahlarından birisi de İngilizdir.
