Baba Yavuz’dan Oğul Kanuni’ye Miras 7 Kızılelma

1) Stratejik açıdan savunulabilir sınırlara ulaşılmasını sağladı

Yavuz Sultan Selim devletin ekonomik, siyasî ve kültürel büyüme hedeflerini başarıyla rayına oturtmuş; sınırları 8 yılda 2.5 kat büyüterek kısa süren padişahlığı sırasında devletin stratejik açıdan savunulabilir sınırlara ulaşmasını sağlamıştır.

2) Anadolu’da birlik ve beraberliği inşa etti

Anadolu’daki sınırları genişletmek gayesiyle iki yönden doğuya hareket etti. Bir taraftan Toroslar, Nur dağları ve Fırat’ın ötesine; diğer yönden de Zagros dağları, Kars ve Erzurum’u birleştiren coğrafyayı birleştirmek istiyordu. Zira Osmanlı padişahları için en can alıcı hususlardan biri Avrupa’ya yapılan seferler sırasında devletin sırtını verdiği Anadolu’da birlik ve beraberliği sağlamaktı. Yıldırım Bayezid devrinde bu problem ciddi anlamda çözüldüyse de 1402’deki Ankara Savaşı’ndan sonra her şey alt üst olmuştu. Bu amaç doğrultusunda Fatih devrinden itibaren önemli kazanımlar elde edilmiş ve Yavuz devrinde bu amaç büyük ölçüde gerçekleşmiştir.

3) Portekiz tehdidine son vermek için Mısır’a yöneldi

1513 yılında Portekiz donanması Sevâkin ve Kamaran limanlarını işgal edip yağmaladı. Amaçları Sevâkin veya Massava’ limanında büyük bir askerî üs kurmak ve kale inşa etmekti. Osmanlı denizcilerinden Selman Reis, Memlûk Devleti adına Portekizlilere karşı mücadeleye katıldı. Payitahta yazdığı raporlarda Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’ndaki Portekiz tehdidine dair ayrıntılar verdi. Yavuz Sultan Selim Mısır seferiyle Endülüs’teki İslam hâkimiyeti sona erdikten sonra kuzey Afrika ve Kızıldeniz’i işgal amaçlı gemileriyle tehdit eden İspanyol ve Portekiz saldırılarına karşı koyma azminde olmuştur.

Portekizliler Cidde Limanı’nı bombalayıp Mekke ve Medine’yi istila tehditleri savurduğunda Osmanlı Devleti kutsal şehirleri koruma sorumluluğunu üstlendi. Ayrıca Osmanlı Devleti’nin batıya doğru sağlıklı ilerleyebilmesi için doğu ve güney sınırlarını emniyete alma gereği de duymuştur. Kanuni döneminde Arap yarımadası ve Afrika’da bazı bölgeler de Osmanlı egemenliğine girdi. Bu gelişmeler üzerine Portekizliler Mısır’a ve Kızıldeniz’e hâkim olan Türklerin bölgedeki varlıklarına son vermek amacıyla 16. yüzyılın ikinci yarısına kadar Osmanlı Devleti ile ciddi bir mücadele yürüttüler.

Devamı Derin Tarih Eylül Sayısında… 

Benzer konular