Köy Enstitüleri Ve 1945 Krizi

Türkiye’nin derinden yaşadığı “1945 krizi” üzerinde yeterince durulmamıştır. Gerçekte bu kriz sona erdiğinde Türkiye Cumhuriyeti ikinci kez kurulmuş olacak ve demokrasiye giden beş yıllık “kısa yol” rejimin karakterini baştan sona değiştirecektir. Nitekim 14 Mayıs 1950 seçimlerinde 27 yıldır ülkenin kaderine tahakküm eden CHP, halkın iradesiyle iktidardan uzaklaştırıldığında Halide Edip bu günün “Demokrasi Bayramı” ilan edilmesini isterken, Atsız gibi “Türkiye Cumhuriyeti 1950 yılında kurulmuştur” diyenler de az çıkmamıştır.

İşte devrin Cumhurbaşkanı İnönü’nün damadı Metin Toker’in “1945 kâbusu” demeyi tercih ettiği bu keskin dönüş sürecinde Altı Ok’un anayasadan çıkarılmasından tutun da Köy Enstitüleri gibi tersine dönmeye çalışan çarkın dişlileri arasında un ufak olacak rejimin beslemesi mevkiindeki kurumlar da bulunuyordu.

Köy Enstitüleri büyük ölçüde komünist Sovyetler Birliği rejiminden aparılmıştı ve rejime sadık kullar yetiştirme yanında Kemalist ideolojinin köylere indirilmesi projesinden başka bir şey değildi. Lakin Sovyetler Birliği 1938’de dostumuz iken 1945 sonrasında Stalin’in Kars ve Ardahan’ı istemesinin ardından en dehşetli hasmımız haline gelmiş, yönetimi iliklerine kadar titretmiş, onlar da San Fransisco Konferansı ile ABD şemsiyesi altına sığınmışlardı. Kapılarımızı resmen ABD emperyalizmine açmış, Marshall yardımı ile de hurda silahlardan süt tozuna kadar her gönderdiklerine avuç açmıştık.

Böyle köklü bir eksen değişikliğinin ardından tabiatıyla yeni düşmanımız Sovyetler’in gölgesinde kurulmuş Köy Enstitülerinin yaşama şansı kalmamıştı. Nitekim kısa bir süre önce faziletlerinden bahseden CHP’liler bu defa -sanki yeni fark etmişler gibi- reziletlerini ortaya dökmeye başlamış, nihayet yine CHPli Maarif Vekili eliyle projeye hatime çekilmişti. DP’nin kapattığı söylenen Köy Enstitüleri bizzat onu kuran CHP eliyle fosil haline getirilmişti.

2021 yılının ilk sayısıyla geçmişle muhasebemiz canlanıyor. Bundan sonra iddialı dosyalarla yalan tarihi ifşa etmeye devam edeceğiz. Rabbimizden nice yıllar aynı azimle yola devam etmeyi bizlere nasib ü müyesser eylemesini dileriz.

Hayırla kalınız efendim.

Benzer konular