Hayk Efendi’nin Veresiye Defterinde Niçin Müslüman Kaydı Yok?

Ekmekçi Hayk kim midir? Doğma büyüme Konya­lı, Gregoryan bir Osmanlı Ermenisi. İyi bir esnaf, fe­dakâr bir ekmek dağıtıcısı. Sırtın­da sıcak somunla dolu küfe, aha­linin soğuktan dışarı çıkamadığı günlerde bile aksatmadan sokak sokak dolaşıp kapıdan ekmek satı­şı yapan bir seyyar. Üstelik ekme­ğin bile veresiye olduğu yokluk yıl­larında…

Her esnaf gibi Ekmekçi Hayk’ın da veresiye defteri, vakti gelince tahsilat derdi, telaşı izahtan vares­tedir. Bütün bunlar sıradan şeyler­dir ama sıradan bir Osmanlı Erme­nisi, mesleğinin erbabı bir insan olmaktan öte Hayk Efendi’yi tari­he mal eden, geçmişten geleceğe mesajlar taşıyan enteresan bir yönü vardır: Müslümana güveni, itimadı.

Hikâye ilginç. Hayk Efendi’nin veresiye defterinde Müslüman is­mine rastlanmaz. Çünkü Ekmek­çi Hayk Müslüman müşterilerinin hesabını tutmaya gerek duymaz. Duruma vakıf olup bu itimadı bi­raz kıskanan, yadırgayan komşu­su Nubar Efendi’ye verdiği cevap aslında bugünün Müslümanlarına tertemiz bir selamdır:

“Bunlarda kul hakkı, korkusu var. Haram yemezler. Kayda gerek yok…”

Hayk’taki bu itimadı tesis eden o mübarek iklimin, Mehmet Genç hocanın tespitiyle “helal lokma medeniyeti”nin asil mensuplarına rahmet dileyelim ve devam ede­lim.

Devamı Derin Tarih Haziran Sayısında… 

Benzer konular