Bizans tasvirkırıcılığı İslam düşüncesinden mi etkilenmiştir?

Bizans tarihinin en dikkat çekici sayfalarından biri şüphesiz dinî resimlerin kutsallığına ve onlara ibadete karşı çıkan İkonoklazm (İkonoklasmus) hareketi veya mücadelesidir. “İkonaların kırılması” anlamına gelen İkonoklazm, Türkçede “İkonakırıcılık”, “Tasvirkırıcılık”, “Suretkırıcılık” şeklinde ifade edilir. Bu hareket Hz. İsa, Hz. Meryem ve aziz tasvirlerine tazim ve ibadeti, bâtıl inanç ve âdet olarak görülen kandil yakma ve tütsüleme gibi diğer uygulamaları ve aziz kalıntılarına (elbise-kemik parçaları, İngilizcede relics) saygıyı reddediyordu.

726-843 yılları arasında Bizans devletinin gündemini işgal eden ve etkilerini din, siyaset, sosyal hayat ve sanat alanlarında birden hissettirmiş olan İkonoklazm hareketi iki devreye ayrılır.

İlk devre İmparator III. Leon’un 726’da yayınladığı tasvir aleyhtarı fermanıyla (Ekloga) başlar ve VI. Konstantinos adına devleti yönetmekte olan İmparatoriçe Irene’nin 787’de tasvir kültünü yeniden canlandırmasıyla biter.

İkinci devre Irene ve haleflerinin tasvir taraftarı tutumlarından sonra 813 yılında tahta çıkan Ermeni İmparator V. Leon’un tekrar tasvirlere cephe almasıyla başlar ve III. Mikhail adına devleti yöneten İmparatoriçe Theodora’nın girişimiyle 843’te toplanan sinodun tasvirler kültünü yeniden kabulüyle sona erer.

Benzer konular