Tek Parti Döneminde Uçması da Uçak Yapması da Engellenen, Hatta Cezalandırılan Vecihi Hürkuş’u Ancak Şimdi Anlayacak Seviyeye Geldik

Türk havacılık ve hava harp sanayii tarihi denildiğinde içimizi hüzün kaplar. Engellemelerle durdurulmaya çalışılan bir sanayi koludur bizim için. Yıllarca dayatılan yanlış bilgilerden dolayı ülkemizde bir zamanlar uçak fabrikalarının olduğundan haberdar değiliz. Halbuki çok kısa bir sürede pilotluk eğitimini tamamlayan Vecihi Hürkuş, ilk sivil yerli uçağımızı 1924 senesinde İzmir’de üretmiş, ancak teşvik göreceğine hapisle cezalandırılmıştı.

Askeriyeden ayrılan Vecihi Bey’in yeni durağı, Türk Hava Kurumu olur. Kurum Başkanı Cevat Abbas (Gürer) Bey Vecihi Hürkuş’a kurumda görev verir. Yeni görev Vecihi Bey için havacılık açısından yeni bir hizmet kapısı olmuştur. Ancak alınan bir kararla 19 Ekim 1925 tarihi itibariyle kurum sadece gelir kaynaklarını işletecek, havacılık faaliyetinde bulunmayacak, ayrıca elindeki uçak ve elemanları Türk Hava Kuvvetlerine devredecekti. Vecihi Hürkuş için Türk Hava Kurumu’nda çalışmanın anlamı kalmamıştı.

Bu arada Türk Hava Kurumu’nun yeni başkanı Fuat Bulca Vecihi Bey’den Türk Hava Kuvvetlerine geri dönmesini istemiştir. Vecihi Bey Hava Kuvvetlerinden ayrılış sebeplerini hatırlayınca teklifi kabul etmeyerek kurumdan istifa eder. Tam o sıralarda Türkiye’nin ilk uçak fabrikası olan TOMTAŞ’ın kuruluş çalışmaları başladığı için bu istifanın ardından Vecihi Bey’e TOMTAŞ’da şef pilot olarak çalışma teklifi gelir. Kabul eden Vecihi Bey ilk etapta Almanya’daki Junkers fabrikasında inceleme yapmakla görevlendirilir ve 17 Aralık 1925’te Almanya’nın Dessau şehrindeki Junkers fabrikasında çalışmaya başlar.

TOMTAŞ Almanya’daki Junkers uçak fabrikası ile Türkiye’nin yarı yarıya ortak olarak Kayseri’de kurdukları bir uçak fabrikasıydı. Vecihi Bey Almanya’daki görevi tamamlanınca 18 Temmuz 1926’da Türkiye’ye çağırılır. Yurda dönüşünün ardından TOMTAŞ fabrikasında işe başlar.

Devamı Derin Tarih Haziran Sayısında… 

Benzer konular