Eoka’nın Ortaya Çıkış Hikâyesi

Georgios Grivas, 23 Mayıs 1898’de Kıbrıs’ta doğup büyüdü. 18 yaşındayken Yunanistan’a giderek Atina Askerî Harp Akademisi’ne yazıldı. I. Dünya Savaşı’nın ardından 1919’da asteğmen olarak Anadolu işgaline katıldı. Buradaki “başarılarından” dolayı 1922’de madalya ile ödüllendirilip teğmenliğe, 1925’te yüzbaşılığa, 1935’te de binbaşılığa terfi etti. 1937’de Atinalı bir eczacının kızı olan Vasiliki Deka ile evlendi. II. Dünya Savaşı sırasında kuzey Yunanistan’ın stratejik savunma planları üzerine çalışan Yunan ordusu merkez karargâhının operasyon departmanında vazifelendirildi ve ülkesine başarılar kazandırdı. Savaş sonrasında Kıbrıs’ın bağımsızlığına odaklanarak buranın Yunanistan ile birleşmesi (Enosis) için 1954’te EOKA terör örgütünü kurdu. İngilizlerle, sonraları da Türklerle çatışmalara girdi. Pek çok faaliyette bulunarak Kıbrıs meselesini yıllarca gündemden düşürmeyen Grivas, 27 Ocak 1974’te Limassol’da saklandığı evde kalp yetmezliğinden hayatını kaybetti.

Grivas ile görüşen Yunan gazeteci Fredi Yermanos (1934-99), Yunanistan’da yayınlanan İkonez mecmuasının 29 Mart 1959 tarihli nüshasındaki “Fr. Yermanos Grivas’ın Ağzından Anlatıyor” başlıklı yazısında, Grivas ve eşi Vasiliki’den EOKA’nın kuruluşuna dair dinlediklerini kaleme aldı. Bu yazının Emniyet Genel Müdürlüğü arşivindeki 11244-14-1 numaralı dosyada bulunan tercümesini Derin Tarih okurları için ilk defa yayınlıyoruz:

EOKA ne şekilde teşkil olundu ve Kıbrıs’ın istiklali için mücadele ne şekilde başladı? Ağustos 1954 Varibobi’de (Atina’da deniz kenarında bir tatil yeri) bulunan evin yanına üçer tonluk üç kamyon yanaşmıştır. Ayın ışığı altında insan gölgeleri, dört köşe, uzun tahta sandıkları sessizce taşımaktadırlar. Bu anda bir elektrik ışığı kamyonların üzerine çevrilmiştir. Bu, bir polis feneridir.

Devamı Derin Tarih Temmuz Sayısında…

Benzer konular